Ik ontving van A.W. Bruna uitgevers een mailtje of ik interesse had om mee te doen aan een blogtour rond het boek ‘Over de grens’ geschreven door Mechtild Borrmann. Naast thrillers lees ik op zijn tijd ook graag eens een boek waarbij de oorlog een rol speelt. Dus ik heb positief gereageerd op de blogtour en enkele dagen later had ik het boek al in de brievenbus. Hier wil ik A.W. Bruna uitgevers hartelijk voor bedanken.

Informatie die te lezen is op de achterflap van dit boek: De Schönings wonen in een dorp aan de Duits-Belgische grens. Zoals veel gezinnen daar proberen ook zij in de zware jaren na de oorlog wat extra’s te verdienen met het smokkelen van koffie. De zeventienjarige Henni is hier vanaf het begin bij betrokken en kent de route over het verraderlijke moerasgebied op haar duimpje. Zij kan de smokkelaars, voornamelijk kinderen, veilig in het donker door het gebied loodsen.

Maar vanaf 1950 gaat de georganiseerde misdaad zich met de smokkel bemoeien en schrikt de douane er niet voor terug op hen te schieten. En op een nacht gebeurt het ondenkbare: Henni’s zusje wordt neergeschoten. Henni wordt in een tuchtschool vastgezet. Vanwege de koffiesmokkel. Maar dat is slechts een deel van de waarheid. Haar jongere broertjes, die Henni sinds de dood van hun moeder onder haar hoede had, belanden in een katholiek kindertehuis. Waar een van hen, de kleine Matthias, aan longontsteking sterft. Ook dat is slechts een deel van de waarheid…

Cover

Op de cover zien we een jong meisje op een perron staan met een koffer in de hand. Ik stel me voor dat dit de jonge Henni is. Door de trein op het perron en de kleding van het meisje zie je dat dit al langer geleden is. Onderaan de cover staat de quote ‘Een jong meisje probeert vlak na de oorlog met koffiesmokkel haar familie te onderhouden. Maar dan gaat het mis… Deze quote maakt me meteen nieuwsgierig naar het boek. En hierdoor zou ik het boek zeker opgepakt hebben om de achterflap te gaan lezen.

Auteur

Mechtild Borrmann (Keulen, 1960) begon pas na een carrière als dans- en theaterpedagoog, gestalttherapeut en personeelsmanager met het schrijven van romans. Ze ontving voor haar eerdere werk in Duitsland al de gerenommeerde Friedrich-Glauser-Preis en de Deutscher Krimi Preis. In Frankrijk ontving ze de Grand prix des lectrices van ELLE Magazine. Oorlogskind is gebaseerd op de waargebeurde – en nooit opgeloste – ‘puinmoorden’ (Trümmermörder) in Hamburg.

Het verhaal

De familie Schönings lijden een gelukkig leven, totdat de vader Herbert terug keert uit de oorlog en totaal verandert is. Hij is enkel nog in het geloof geïnteresseerd. Hij was voorheen horlogemaker, maar hij kan dit werk door trillen van zijn handen niet meer doen. Hij kijkt niet meer naar zijn gezin om. Korte tijd later overlijdt de moeder, Maria, van het gezin. Hierop neemt de oudste dochter Henni de zorgen over het gezin over. Om in het onderhoud te voorzien besluit Henni om deel te nemen aan de smokkeltochten over de grens. Hierbij wordt vooral koffie gesmokkeld. Op een bepaald moment gaan ook haar broertje Matthias en zusje Johanna mee. En dan gaat het mis. Haar zusje Johanna wordt neergeschoten. Henni wordt medeschuldig bevonden en komt in een jeugdstrafinrichting. Haar twee broertjes gaan naar het weeshuis.
Jaren later hoort ze dat haar broertje Matthias ook overleden is. Henni besluit op onderzoek uit te gaan, maar iedereen zwijgt…

Mijn mening

Ik merk dat ik de laatste tijd weer veel boeken lees die over de oorlog gaan of de periode vlak erna. Zo ook dit boek. Dit boek gaat grotendeels over de periode vlak na de oorlog dat iedereen het nog moeilijk heeft en er zeker in grensgebieden o.a. koffie gesmokkeld werd. Ik woon zelf in het grensgebied Nederland-Duitsland en ik weet dat als ouderen over de periode van de oorlog vertellen dat er dan ook vaak over smokkelen gesproken werd. Zo werd er ook vaker gezegd dat bepaalde wegen vroeger echte smokkelwegen waren. En dat zie je in dit verhaal ook terug, dat ze iedere keer een bepaalde route gebruiken om de koffie te smokkelen. Maar terug naar het boek. 🙂

Het verhaal wordt vanuit verschillende personen verteld. Aan de ene kant natuurlijk het verhaal van Henni zelfs, maar ook van jeugdvriendin Elsa en vanuit een andere jongen die samen met de broertjes in het weeshuis gezeten heeft. De verhaallijnen spelen zich enerzijds in de periode net na de oorlog af en anderzijds in 1970 tijdens de rechtbankzittingen waarbij Henni beschuldigd wordt van een ernstig misdrijf.
Doordat er geswitcht wordt en je het verhaal vanuit verschillende personen leest krijg je wel een goed volledig beeld en word je duidelijk wat de beide tijdlijnen met elkaar te maken hebben. Hierdoor vallen de puzzelstukjes op zijn plek en wordt het verhaal toch één geheel. Dit is erg goed gedaan door de schrijver. Door het switchen in tijd en personages had ik wel het idee dat je wat minder feeling met de hoofdpersoon kreeg. Ze bleef wat verder van me af staan dan dat ik normaal vaak bij een boek heb. Echter ondanks dat heeft dit boek heel veel indruk op mij gemaakt. Vooral ook, doordat dit verhaal zich in de omgeving van Aken afspeelt, dat is hier vlak over de grens. Daarnaast is het wel bijzonder om nu ook eens over de Duitse kant te lezen en te lezen dat de bewoners van Duitsland het net zo zwaar hadden als de inwoners van de bezette landen. Er wordt in boeken eigenlijk altijd gesproken over de bezette landen, maar over bewoners van Duitsland of boeken die vanuit Duits oogpunt bekeken worden zie je niet veel. Daarnaast geeft het boek ook een duidelijke kijk op de manier hoe het in de jaren 50 in de weeshuizen er aan toe ging en dat er toen heel veel met de zogenaamde ‘mantel der liefde’ toegedekt is.

Dit was voor mij het eerste boek wat ik van Mechtild Borrmann gelezen heb, maar door de fijne schrijfstijl en de manier waarop ze dit boek zo kan schrijven dat het echt op waargebeurde feiten is gebaseerd vraagt om meer van Borrmann te lezen.

Leesfragment

Ben je na het lezen van mijn recensie nieuwsgierig geworden naar dit boek? Lees dan zeker onderstaand leesfragment.

Over-de-grens-leesfragment

Gegevens van dit boek:
Titel: Over de grens
Auteur: Mechtild Borrmann
Uitgever: A.W. Bruna
Aantal pagina’s paperback: 288
Aantal pagina’s E-book: 288
ISBN paperback: 9789400510838
ISBN E-book: 9789044977783
Prijs paperback: € 17,99
Prijs E-book: € 9,99

Dit boek is o.a. verkrijgbaar bij de lokale boekhandel en Bol.com.