In de aanbiedingsfolder van uitgeverij Boekerij zagen we een boek staan wat over de Tweede Wereldoorlog ging en dan met name over drie vrouwen die actief waren in het verzet. Na de korte inhoud gelezen te hebben, wist ik dat ik dit boek graag wilde lezen. Na een mailtje naar de uitgever, kregen we al snel een positief antwoord en rond de verschijningsdatum stond de pakketbezorger dan ook met een pakketje met het recensie-exemplaar bij ons op de stoep. Hier willen we uitgeverij Boekerij uiteraard ook hartelijk voor bedanken.

Informatie die te lezen is op de achterflap van dit boek: Vrijwel iedereen kent verzetsicoon Hannie Schaft, maar niet veel mensen weten dat ze intensief samenwerkte met twee zussen: Truus en Freddie Oversteegen. ‘Desnoods met wapens’ is het verhaal van deze drie vrouwen, die tijdens de Tweede Wereldoorlog de wapens opnamen tegen de nazi’s – zeer uitzonderlijk voor vrouwen in die tijd. Ze waren piepjong: Hannie was negentien en de zussen waren zestien en veertien toen ze actief werden in het verzet. Ze verleidden hooggeplaatste nazi-officieren, lokten hen het bos in en doodden ze. Ook brachten ze Joodse kinderen naar onderduikadressen en verzamelden ze inlichtingen voor het verzet. Ze deden dit alles ‘omdat het moest gebeuren’. Maar ze probeerden vooral, onder menselijke omstandigheden, mens te blijven.

Hannie Schaft werd drie weken voor het einde van de oorlog geëxecuteerd en zou uitgroeien tot het symbool van vrouwelijk Nederlands verzet. Truus en Freddie Oversteegen overleefden de oorlog, maar werden hun leven achtervolgd door de vreselijkste herinneringen aan die tijd. ‘Desnoods met wapens’ vertelt hun uitzonderlijke verhaal’.

De cover

Op de cover staat een zwart wit foto met de drie vrouwen boven elkaar geportretteerd. De titel van het boek staat in feloranje letters naast de foto’s van de drie vrouwen. De titel knalt echt van de cover af. Onder aan de cover staat de tekst: ‘Hannie Schaft, Truus en Freddie Oversteegen: het indrukwekkende verhaal van drie jonge vrouwen in het Nederlandse gewapende verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog.’ De titel in combinatie met de tekst onder aan de cover maken mij nieuwsgierig en dit zou er voor gezorgd hebben dat ik dit boek zeker opgepakt zou hebben in de boekhandel om de achterflap te gaan lezen.

De auteur

Sophie Poldermans (1981) is auteur, spreker, jurist en docent. Ze studeerde Nederlands recht, internationaal strafrecht en mensenrechten (UvA), Peace and Conflict Studies (UC Berkeley,VS), Human Rights and Democratisation (EIUC, Venetië, Italië, Wensen, Oostenrijk) en Women’s Leadership (Yale, VS). Sindsdien zet ze zich in om vrouwelijke leiders in (post-)conflictgebieden op de kaart te zetten. Ze maakte ruim tien jaar deel uit van het bestuur van de Nationale Hannie Schaft Stichting. Haar boek Seducing and Killing Nazis stond in de top 20 van best verkochte boeken van de New York Post in 2019.

Mijn mening

Hannie, Truus en Freddie waren nog maar tieners toen de Duitsers Nederland binnen vielen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze besloten dat ze iets moesten doen en sloten zich aan bij het verzet. In eerste instantie door pamfletten te drukken en deze te verspreiden, maar dit voelde niet als voldoende en uiteindelijk besloten ze dat ze meer wilden doen. Ze gingen zich ook bezig houden met aanvallen op Duitse officieren en mensen die samenspanden met de Duitsers. Ook hielden ze zich bezig met het opblazen van bruggen en gaven ze, indien mogelijk, informatie aan de geallieerden. Ze deden alles wat in hun macht lag om de Duitse bezetting van Nederland te bestrijden. Hannie werd net voor het einde van de oorlog gevangen genomen en geëxecuteerd. Freddie en Truus overleefden, maar kampten de rest van hun leven met de gevolgen van deze oorlog.

Het boek begint met een plattegrond van de omgeving waar de drie jonge vrouwen actief waren in het verzet en daarna een zeer gedetailleerde tijdlijn van de werkzaamheden voor het verzet van Hannie, Truus en Freddie. Dat geeft meteen een duidelijk beeld hoeveel de drie vrouwen voor het verzet gedaan hebben.

Na deze tijdlijn en enkele afkortingen schrijft Poldermans eerst een kort woord vooraf, hoe ze tot dit boek gekomen is en hoe ze de fascinatie voor de Tweede wereldoorlog heeft gekregen. Ze heeft dit boek eerst als een Amerikaanse versie uitgebracht, maar door de vele gesprekken die ze met Truus en Freddie gehad heeft, heeft ze voor de Nederlandse versie een nieuw boek geschreven, waarbij ze echt vanuit het perspectief van Hannie, Truus en Freddie geschreven heeft. En hierdoor is naar mijn gevoel het boek ook echt goed leesbaar geworden. Ik ken uiteraard het Amerikaanse boek niet, maar ik weet wel dat dit Nederlandse boek ontzettend leesbaar is. Poldermans heeft dit boek echt op zo’n manier opgeschreven dat ik het gevoel had alsof ik er zelf bij was.

Poldermans wisselt feiten uit de Tweede Wereldoorlog af met de verzetsdaden van de drie vrouwen, hierdoor kun je je als lezer een goed beeld vormen van het verloop van de oorlog. Als je vaker leest over de Tweede Wereldoorlog ken je de grotere gebeurtenissen tijdens deze oorlog en deze komen ook aan bod in dit boek, en hierdoor weet je al makkelijker de tijdspanne van het verhaal zonder echt op de datums te letten. Dit heeft Poldermans op een duidelijke en mooie manier gedaan. Ook laat Poldermans duidelijk zien wat voor gruwelijkheden de Duitsers uitvoerden aan de hand van de verzetsdaden. Ondanks de gevolgen die deze daden hadden, wisten de drie jonge vrouwen dat ze hun werk voort moesten zetten. De Duitsers zouden de geëxecuteerden anders ook omgebracht hebben, maar nu hadden ze de Duitsers ook schade toegebracht en dat was belangrijk, want deze foute Duitsers konden in ieder geval geen doden meer veroorzaken.

In het midden van het boek zit een uitgebreid fotokatern. Dit maakt het verhaal voor mij altijd extra levendig en zorgt ervoor dat de personen in het boek nog eens extra gaan leven. Ik vind dit altijd een extra meerwaarde en zorgt ervoor dat een boek extra binnenkomt. Je hebt een goed beeld van hoe deze personen destijds leefden en in het leven stonden, dit wordt door de foto’s nog eens extra verduidelijkt.

Poldermans heeft echt heel veel onderzoek gedaan en heeft dit ook goed gedocumenteerd. In het verhaal staan een hele hoop verwijzingen die het verhaal steeds weer net dat extra verduidelijken. Mocht je deze noten steeds meteen willen lezen, zou dit het denk ik niet altijd leesbaarder maken, door het bladeren, maar zorgt wel voor een extra bron aan informatie. Ik heb door deze noten achteraf gelezen en zag hierdoor hoeveel informatie Poldermans verzameld had. Hierin zie je ook hoe zorgvuldig Poldermans te werk gegaan is. Ik kan alleen maar zeggen, als je een boek wilt lezen, waar je zeker wilt weten dat feiten goed gecontroleerd zijn, dan moet je dit boek ter hand nemen. Je komt feiten te weten die wellicht nog onbekend waren. Maar dit is wel op een zeer toegankelijke manier beschreven, waardoor het heel fijn wegleest en je het echt als een oorlogsverhaal leest en niet als een naslagwerk. Dit boek is een echte aanrader als je interesse hebt in de Tweede wereldoorlog.

Leesfragment

Ben je nieuwsgierig geworden naar dit boek? Lees dan zeker onderstaand leesfragment.

Desnoods-met-wapens

Gegevens van dit boek:
Titel: Desnoods met wapens
Auteur: Sophie Poldermans
Uitgever: Boekerij
Aantal pagina’s paperback: 400
Aantal pagina’s e-book: 432
Verteller luisterboek: Charlotte Lap
Duur luisterboek: 10:39
ISBN paperback: 9789022598382
ISBN e-book: 9789402320640
ISBN luisterboek: 9789052865751
Prijs paperback: € 21,99
Prijs e-book: € 12,99
Prijs luisterboek: € 14,99

Dit boek is o.a. verkrijgbaar bij de lokale boekhandel, Bol.com, Boekenwereld en Libris.