In de aanbiedingsfolder van Xander uitgevers zagen we dat het nieuwe boek van Rachel van Charante zou verschijnen. Aangezien ik ‘Het schuilhuis’ met erg veel plezier gelezen heb, hoefde ik niet lang na te denken… ‘Het grachtenhuis’ wilde ik ook erg graag lezen. Rond de verschijningsdatum stond de postbode dan ook bij ons aan de deur om een recensie-exemplaar af te geven hiervan. Hier willen we Xander uitgevers uiteraard hartelijk voor bedanken.

Informatie die te lezen is op de achterflap van dit boek: 1942, Lochem. Heleen woont tijdelijk bij haar ouders op de boerderij, nadat haar man is omgekomen aan het front. Ze kan echter niet wachten om terug te keren naar Amsterdam, waar ze haar leven had opgebouwd. Als ze de kans krijgt om als secretaresse voor een belangrijk advocatenkantoor in de hoofdstad te gaan werken, grijpt ze die met beide handen aan.

Maar algauw komt ze erachter dat haar baas in dienst is van het Duitse Rijk, en Heleen begint te twijfelen. Wil ze wel voor zo iemand werken? Tegelijkertijd beseft ze dat ze ook invloed kan hebben – en misschien zelfs haar beste vriendin kan helpen, die Joods is. Er breekt een levensgevaarlijke periode aan. Terwijl ze niemand meer écht kan vertrouwen, moet Heleen cruciale keuzes maken om de mensen van wie ze houdt te kunnen redden.

De cover

Op de cover staat een jonge vrouw die door een raam naar buiten kijkt. In de lucht vliegen twee oorlogsvliegtuigen. Midden op de pagina staat de tekst ‘Ze vecht voor haar beste vriendin… en de vrijheid’. Deze zin in combinatie met de foto op de cover maakt meteen duidelijk dat het over een oorlogsboek gaat en dit zou er, in de boekhandel, voor gezorgd hebben dat ik het boek opgepakt zou hebben om de achterflap te lezen.

De auteur

Rachel van Charante (1985) woont in Lochem en werkt als freelance tekstschrijver. Haar debuut ‘Het schuilhuis’ is een bestseller.

Het verhaal

Heleen heeft door de oorlog haar man verloren en besluit in 1942 weer terug te gaan naar Lochem om thuis op de boerderij te gaan wonen. Ze popelt echter om terug te gaan naar Amsterdam, waar ze haar leven opgebouwd heeft. Als haar vriendin haar een advertentie stuurt met een vacature als secretaresse voor een belangrijk advocatenkantoor, twijfelt ze geen moment, ze reageert meteen, ook al zijn haar ouders daar niet zo blij mee. Ze krijgt al snel een uitnodiging en wordt aangenomen. Ze krijgt naast haar baan ook een appartement aangeboden.

Echter, al gauw merkt ze dat het werk wat ze moet doen, niet is wat ze er van verwacht. Haar baas Ralph Baumann is in dienst van het Duitse Rijk en Heleen begint te twijfelen aan haar baan. Wil ze dit werk wel doen? Maar meteen beseft ze ook dat ze misschien wel meer kan doen. Ze kan wellicht haar vriendin helpen, die Joods is. Er breekt een levensgevaarlijke periode aan. Dan rijst de vraag wie ze nog echt kan vertrouwen. Ze moet belangrijke keuzes maken om de mensen van wie ze houdt te kunnen redden.

Mijn mening

‘Het schuilhuis‘, het eerste boek van Rachel van Charante, las ik met veel plezier, dus naar dit tweede boek was ik meteen nieuwsgierig. En ik kan zeggen… Eenmaal begonnen, kon ik niet stoppen met lezen.

In het begin krijg je erg veel informatie in een paar pagina’s, maar dat is noodzakelijk om het verhaal goed op te kunnen bouwen en ondanks dat is het nergens te veel informatie. Het verhaal kun je goed blijven volgen. Er zijn twee verhaallijnen. De eerste, en naar mijn gevoel de hoofdverhaallijn is die van Heleen. Heleen woont tijdelijk weer bij haar ouders in Lochem, nadat haar man overleden is aan het front. Haar leven ligt echter in Amsterdam en als ze via een vriendin een advertentie toegestuurd krijgt bedenkt ze zich niet lang en solliciteert. Ze mag op gesprek komen. Ze neemt haar baan in Amsterdam een beetje als naïef meisje aan. Er wordt niet echt over haar taken gesproken, volgens mij heeft zij alleen maar in haar hoofd dat ze terug wil naar Amsterdam. Hierdoor heeft ze niet meteen in de gaten dat het in oorlogstijd wel raar is dat je zo’n absurd hoog salaris en een woning aangeboden krijgt voor haar werk. En dat blijkt dus met reden te zijn. De persoon waar zij onder gaat werken is Baumann, een Duitser die tewerkgesteld is door de nazi’s. Hij moet besluiten nemen over de herzieningsverzoeken van Joden en hierdoor kan hij besluiten welke Joden naar een werkkamp gaan. Heleen voelt zich bedrogen, maar ziet ook kansen.

Je krijgt een prachtig verhaal over Heleen. Zij wilt doen wat goed is om o.a. haar Joodse vriendin Esther te redden, maar komt er al snel achter dat ze voorzichtig moet zijn wie ze kan vertrouwen en vertrouwen soms uit onverwachte hoek komt.

Aan de andere kant lezen we het verhaal in het heden over Joyce. De moeder van Joyce wordt gediagnosticeerd met Alzheimer en Joyce besluit op zolder op zoek te gaan naar oude foto’s, om zo het geheugen van haar moeder goed te houden. Ze stuit hier op een bijzondere foto, namelijk de vader van haar moeder, die voor haar onbekend is. Charante heeft het proces van de Alzheimer op zo’n indrukwekkende manier omschreven dat je echt het gevoel hebt, dat je het zelf meemaakt. Ik hoop dat dit ons nog lang bespaard blijft. De scène dat de moeder van Joyce in de tuin staat en Joyce twee uur van huis is, is zo typerend voor Alzheimer en heeft Charante op zo’n natuurlijke manier in het verhaal opgenomen, dat ik het gevoel had dat ze echt weet waar ze over schrijft. Toevallig hoorde ik kort na het lezen van het boek van een kennis van ons, dat als ze samen weg gingen ze iets moesten regelen omdat haar schoonmoeder alzheimer had en je niet wilde dat er gekke dingen gebeurden als ze weg waren. Ik moest meteen aan deze scene uit het boek denken. Hiermee bewijst Charante dat ze ook echt dingen uit het leven grijpt als ze haar verhaal schrijft. Ik denk dat het verhaal daarom ook zo binnenkomt. Je herkent situaties.

Doordat de onbekende opa van Joyce, dezelfde persoon als Baumann is komen deze verhaallijnen op een erg mooie manier bij elkaar. Ook heeft Charante hier naar mijn gevoel bewust gekozen dat zowel de moeder van Joyce als Baumann niet meer (bewust) meemaken dat de geschiedenis toch nog recht gezet wordt, wat betreft Baumann. Zodat de familie in ieder geval weet dat hij niet de boeman was, zoals hij wel bekend stond. Dit vind ik passend bij het verhaal. Het is geen boek voor een happy end. Al is het dat natuurlijk wel, maar dan wel een happy end met een hoop mitsen en maren. Er zijn een hoop doden die geliefd werden en er zijn banden verbroken door keuzes die gemaakt zijn tijdens de oorlog.

Ik heb onder het lezen ook geluisterd naar ‘Het grachtenhuis’ dat ingesproken is door Gaby Milder. Gaby heeft op zich een prettige voorleesstem, maar wat ik echt irritant vond, was de stemmetjes die zij erbij gebruikte. Zo gebruikte ze bij Baumann een Duits accent en bij Joan een Amerikaans accent. Dit was voor mij niet nodig geweest en je haalde uit het verhaal dat deze mensen uit een ander land afkomstig waren. Gelukkig gebruikte ze nog geen Amsterdams accent bij de personen die echt uit Amsterdam kwamen, want dan was ik beslist gestopt met luisteren. Dit was nog net te doen, maar voor mijn gevoel wel totaal overbodig en haalt de kracht uit het verhaal.

Ik heb erg genoten van het lezen van ‘Het grachtenhuis’ en Charante had met haar debuut ‘Het schuilhuis’ bewezen dat ze wist wat schrijven was, maar dit niveau heeft ze met ‘Het grachtenhuis’ nog een stukje hoger getild. Ik kijk uit naar een nieuw boek van haar hand, al legt ze de lat voor zichzelf nu natuurlijk weer nog wat hoger, want wat kan zij schrijven.

Leesfragment

Ben je nieuwsgierig geworden naar het boek? Lees dan zeker onderstaand leesfragment.

Het-grachtenhuis

Gegevens van dit boek:
Titel: Het grachtenhuis
Auteur: Rachel van Charante
Uitgever: Xander uitgevers
Aantal pagina’s paperback: 336
Verteller luisterboek: Gaby Milder
Duur luisterboek: 11:18:00
ISBN paperback: 9789401617093
ISBN e-book: 9789401617154
ISBN luisterboek: 9789401617604
Prijs paperback: € 20,99
Prijs e-book: € 9,99

Dit boek is o.a. verkrijgbaar bij de lokale boekhandel, Bol.com en Bruna.
Dit boek is ook te beluisteren via Kobo Plus en Storytel.