In de aanbiedingsfolder zagen we het oorlogsboek ‘ Het roodharige meisje van Auschwitz’ staan, nadat ik de korte inhoud gelezen had, wist ik, dit boek wilde ik lezen. Na een mailtje naar de uitgever gestuurd te hebben kregen we al snel antwoord en rond de verschijningsdatum stond de postbezorger aan de deur met een recensie-exemplaar van deze titel. Hier willen we uitgeverij Prometheus uiteraard hartelijk voor bedanken.

Informatie die te lezen is op de achterflap van dit boek: Als Rosie achttien is wordt ze met haar moeder, zusje en broertje door de nazi’s weggerukt uit hun vertrouwde leven in Crasna, een dorpje aan de grens van Roemenië en Hongarije. Vanaf dat moment begint hun onvoorstelbare helletocht langs verschillende concentratiekampen. Hoewel iedereen Rosies rode haar lelijk vindt, put zij er juist kracht uit. Als ze bij aankomst in Auschwitz meteen wordt kaal geschoren, voelt het daardoor alsof ook een deel van haar bestaan wordt afgenomen. Maar midden in alle chaos en hopeloosheid realiseert ze zich dat de nazi’s één ding niet van haar kunnen afpakken: haar enorme doorzettingsvermogen, dat ze mede ontleent aan dat unieke haar.
De gruwelijkheden van de concentratiekampen en dodenmarsen worden op kale, indringende wijze beschreven en afgewisseld met impressies van het alledaagse, Joodse gezinsleven in een dorpje dat nog geen weet heeft van de aanstaande verschrikkingen.

De cover

Aan de zijkant van de cover zie je een lange rode vlecht. Dit is naar mijn gevoel de vlecht van Rosie. Op de achtergrond zie je een wachtpost van een concentratiekamp en het prikkeldraad om het kamp. Het lijkt heel erg mistig, waardoor je het kamp niet heel goed ziet. Door de rode vlecht valt de cover goed op en hierdoor zou ik hem ook opgepakt hebben in de boekhandel.

De auteur

Nechama Birnbaum (1994) woont met haar gezin in New York. Door de indrukwekkende verhalen die haar grootmoeder haar van jongs af aan vertelde, wist ze dat ze de belevenissen van haar grootmoeder wilde opschrijven en met het grote publiek wilde delen.

Mijn mening

Als je het boek openklapt krijg je meteen een aantal meningen over het boek te lezen en dat het boek in de Verenigde Staten meteen omarmd werd door lezers van alle leeftijden. Hierdoor word ik meteen nieuwsgierig.

Het boek is opgedeeld in drie delen. Het eerste deel begint op het moment dat de Joden
bij elkaar geroepen worden op het dorpsplein en gesommeerd worden hun spullen te pakken en hun waardevolle bezittingen in het huis op een zichtbare plek achter te laten.
Rosie, haar zus Leah, haar broertje Yecheskel en haar moeder worden opgehaald door de gendarmerie. Ze hebben altijd goed contact gehad met hun buren, en sommige buren huilen dat ze moeten vertrekken, maar anderen lachen hun uit. Dit is voor Rosie onbegrijpelijk. Ze worden ter vermaak van de gendarmerie gedwongen om al hun kleding uit te doen. Hierna worden ze afgevoerd naar de steenfabriek waar ze stenen moeten slepen, en ze in de buitenlucht moeten slapen en ze vervolgens niks te eten krijgen. Na twee weken worden ze naar Auschwitz afgevoerd.

De hoofdstukken worden afgewisseld. De hoofdstukken gaan om en om over de tijd thuis toen nog alles goed was en Rosie en de andere kinderen nog jonger waren, de andere hoofdstukken gaan over de tijd in oorlog en de verschrikkingen die Rosie en Leah moeten ondergaan. Doordat deze hoofdstukken zich afwisselen wordt het contrast hiertussen nog eens extra duidelijk en valt het ook nog eens extra goed op. Ondanks dat ze het soms moeilijk hadden om de eindjes aan elkaar te knopen waren Rosie en Leah gelukkig als kind. Dit staat in schril contrast met de verschrikkingen die ze in de kampen hebben moeten meemaken. Het minimum aan eten, geen mogelijkheid tot douchen, en zodra iemand ziek werd zag je diegene nooit meer terug.

De schrijfstijl van Nechama is erg toegankelijk. Het lijkt soms wel alsof Rosie je zelf het verhaal vertelt en je hierdoor een beetje met haar mee leeft als zij de gebeurtenissen vertelt en hierdoor opnieuw beleefd. De kleine dingen die Rosie doet, om vooral voor zichzelf duidelijk te maken dat ze niet zomaar doet wat de Duitsers willen, moest ik soms om lachen. Ook had ik veel respect voor Ediger. Die wist wat Rosie deed, maar alleen maar zei dat ze uit moest kijken en haar zelfs hielp op een bepaald moment. Door Ediger blijkt dat niet alle Duitsers slecht waren in de oorlog en sommigen ook alleen maar daar waren omdat ze verplicht werden.

Dit verhaal laat duidelijk het contrast zien tussen het leven voor de oorlog in de Joodse gemeenschap en de gruwelen die deze mensen moesten doorstaan tijdens de oorlog. Maar wat daarbij heel goed opvalt is hoe ze het voor elkaar opnemen en er samen voor zorgen dat ze er doorheen komen. We mogen hopen dat zo’n gruweldaden nooit meer voorkomen.

Leesfragment

9789044641998

Gegevens van dit boek:
Titel: Het roodharige meisje van Auschwitz
Auteur: Nechama Birnbaum
Uitgever: Prometheus
Vertaald door: Titia Ram
Aantal pagina’s paperback: 336
Aantal pagina’s e-book: 242
ISBN paperback: 9789044641998
ISBN e-book: 9789044642001
Prijs paperback: € 22,50
Prijs e-book: € 13,99

Dit boek is o.a. verkrijgbaar bij de lokale boekhandel, Bol.com, Boekenwereld en Libris.