Ik zag in de aanbiedingsfolder van uitgeverij Meulenhoff dat er een boek zou uitkomen, geschreven door Dieuwertje Blok, over het tienerdagboek van haar Joodse moeder tijdens de tweede wereldoorlog. Dit trok natuurlijk meteen mijn aandacht en we ontvingen dan ook rond de verschijningsdatum een recensie-exemplaar. Hier willen we uitgeverij Meulenhoff hartelijk voor bedanken.

Informatie die te lezen is op de achterflap van dit boek: ‘Henny Gazan, mijn moeder, was zeventien toen de oorlog uitbrak. Ze was tweeënhalf jaar ondergedoken. Tweeënhalf jaar kon ze niet naar buiten en zat ze avondenlang verstopt in een kast. Ook mijn grootouders doken onder en overleefden zo de oorlog. De rest van mijn familie van moederskant heb ik nooit gekend, ze zijn vrijwel allemaal vermoord. Mijn moeder wist daardoor als geen ander wat vrijheid betekende. Ze koos er echt voor om niet te haten, ze keerde zich niet af van de wereld.’

Die zin om te leven, de vrijheid zie je ook terug in het bijzondere oorlogsdagboek (1939-1942) dat Dieuwertje en haar zussen vonden na het overlijden van hun moeder, Henny Gazan. Je leest over een vrolijke, intelligente jonge meid, die om de haverklap verliefd was: ‘Op één van hen ben ik absoluut verliefd, maar wie het is, weet ik niet.’ Het is een licht en luchtig tienerleven, totdat je je realiseert dat het 1939 is.

Dieuwertje Blok duikt in het verleden van haar moeder en leert haar, en zichzelf, daardoor steeds beter kennen. Het dagboek, dat in deze uitgave integraal is weergegeven, wordt aangevuld met brieven, herinneringen en anekdotes; zo geeft Dieuwertje context bij alles waar haar moeder over schreef. Ze schijnt haar licht op het wonderbaarlijke ‘kamp’ in het Lloyd hotel in Amsterdam, waar vanaf 1938 Joodse vluchtelingen uit Nazi-Duitsland werden opgevangen en waar Henny vaak te vinden was op dansavonden. In dit boek puzzelt Dieuwertje het leven van Henny, en alle jongeren die ze ontmoette, bij elkaar en schetst daarmee het ontroerende portret van een bijna verdwenen generatie.

De cover

Op de cover is groen de hoofdkleur. In de spotlight staat een jonge vrouw met een zwarte jurk aan. Ik vermoed dat dit Henny is. Op de achtergrond staan een aantal andere vrouwen. Het lijkt alsof Henny optreedt en de andere vrouwen op de achtergrond meedansen. Door de tekst onder aan de cover ‘Het tienerdagboek van mijn Joodse moeder tijdens de tweede wereldoorlog’ word ik nieuwsgierig en zou ik het boek zeker opgepakt hebben in de boekhandel.

De auteur

Dieuwertje Blok (1957) is een Nederlandse televisie- en radiopresentator en actrice. Ze is een van de drie dochters van historicus Dick Blok en Henny Gazan en kleindochter van kleinkunstenaar Stella Fontaine. Dieuwertje Blok presenteerde diverse programma’s voor onder andere KRO, VARA, RTL en AT5, en ze is het gezicht van het Sinterklaasjournaal. Ze is de vaste vervangster van Mieke van der Weij bij Nieuwsweekend van Omroep MAX en ze presenteert elke vrijdag NTR Podium: een radioprogramma op NPO Radio 4. Daarnaast presenteert ze al jaren ‘Open je Oren’ een familiemuziekprogramma in het Muziekgebouw aan ’t IJ, speelt ze gastrollen op televisie en in theaterproducties en spreekt ze luisterboeken in.

Boektrailer

Mijn mening

Dit boek vertelt de geschiedenis van de ouders en grootouders van Henny met daar tussenin het dagboek van Henny zelf. Dit is in blauwe letters uitgewerkt. Henny is de moeder van Dieuwertje Blok, onder andere bekend van televisie. Als Henny overlijdt vindt Dieuwertje een doos met daarin onder andere het dagboek van Henny. Aan de hand van dit dagboek duikt Dieuwertje in het verleden van haar moeder. Zo komt ze meer over de jeugd van haar moeder te weten. Haar moeder is als zestienjarige een zorgeloos jonge meid die om de haverklap verliefd is ondanks de dreiging van de oorlog. In het Lloyd hotel in Amsterdam worden Joodse vluchtelingen opgevangen die gevlucht zijn uit Nazi-Duitsland en dit wordt in de volksmond ‘Het kamp’ genoemd. In ‘Het kamp’ worden regelmatig dansavondjes georganiseerd en Henny doet er alles aan om bij die dansavondjes aanwezig te zijn, ook al moet ze hiervoor tegen haar ouders liegen.

Het dagboek beslaat de tijd van 1939 tot 1942, daarna wordt ze opgeroepen voor transport en duikt Henny onder. In het dagboek had ik eigenlijk verwacht om te lezen over hoe de oorlog beleefd werd door Henny en wat zij meemaakt van de voortdurende dreiging, echter hier lees je helaas vrijwel niks over. Het verhaal gaat vooral over een verliefde tiener die van de ene naar de ander jongen fladderde. Dit dagboek voegt naar mijn gevoel weinig toe aan het verhaal. En is een dagboek wat ook door iedere jongere heden ten dagen geschreven had kunnen worden. Ik had een hele andere voorstelling van het boek vooral ook door de tekst op de cover ‘Het tienerdagboek van mijn Joodse moeder tijdens de Tweede Wereldoorlog’. Maar dit boek had net zo goed in een hele andere tijd geschreven kunnen zijn.

Het meest interessant vond ik persoonlijk het gedeelte ‘Ships that pass in the night’ waar de verschillende personages die in het verhaal voorkomen uitgelicht worden en Dieuwertje heeft zo veel mogelijk uitgezocht wat met deze personen gebeurd is. Dit gaf het verhaal toch nog wat body. Helaas was dit verhaal absoluut niet wat ik er van verwacht had. Het zal voor sommige lezers beslist interessant zijn dat een jonge vrouw, ondanks de dreiging van oorlog zo door het leven kan fladderen, maar ik miste vooral de dreiging van de oorlog in het verhaal. Hierdoor moest ik soms echt moeite doen om mijn gedachten bij het verhaal te houden.

Leesfragment

Ben je nieuwsgierig geworden naar dit boek? Lees dan onderstaand leesfragment.

Dragelijke-lichtheid

Gegevens van dit boek:
Titel: Dragelijke lichtheid
Auteur: Dieuwertje Blok
Uitgever: Meulenhoff
Aantal pagina’s hardcover: 198
Aantal pagina’s e-book: 200
Vertellers luisterboek: Dieuwertje Blok, Tessel Blok
Duur luisterboek: 04:22:17
ISBN hardcover: 9789029095457
ISBN e-book: 9789402318869
ISBN luisterboek: 9789052865270
Prijs hardcover: € 22,99
Prijs e-book: € 12,99
Prijs luisterboek: € 14,99

Dit boek is o.a. verkrijgbaar bij de lokale boekhandel, Bol.com, Boekenwereld en Libris.