Vorige week plaatste ik de recensie van het boek ‘Blijf hun namen noemen‘ geschreven door Simon Stranger en uitgegeven bij HarperCollins. Hierin werd al duidelijk dat het belangrijk blijft dat we over de tweede wereldoorlog blijven praten en dat dit nooit meer mag gebeuren. Om dit nog eens duidelijk te maken heeft de Duitse kunstenaar Gunter Demnig Stolpersteine (ook wel Struikelstenen genaamd) ontworpen.

Wat zijn Stolpersteine?

Stolpersteine (ook wel Struikelstenen genoemd) is een project van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Het is een over geheel Europa verspreid monument voor de slachtoffers van het nationaalsocialisme.

De plek van de Stolpersteine

De kunstenaar Demnig brengt gedenktekens aan op de stoepen voor de vroegere woonhuizen van mensen die door de nazi’s weggejaagd, afgevoerd, vermoord of tot zelfmoord gedreven zijn. Deze Stolpersteine herinneren niet alleen aan de Joden, maar ook aan de Sinti, de Roma, politieke gevangenen, dienstweigeraars, Jehova’s getuigen, homoseksuelen en gehandicapten. Deze stenen worden Stolpersteine (Struikelstenen) genoemd omdat je er over struikelt als je ze ziet liggen en je je moet bukken om de tekst te kunnen lezen.

Hoe ziet een Stolperstein eruit?

Een stolperstein is een kleine steen van 10 bij 10 cm waar bovenop een messing plaatje zit. Op het messing plaatje staat de naam, het geboortejaar, de deportatiedatum, plaats, datum en manier van het overlijden gestanst. In bovenstaande Stolperstein betreft het Recha Döllefeld-Rothschild. Ze is geboren in 1895 en in April 1943 is ze gedeporteerd door de Duitsers en is ze in Sobibor vermoord op 28 mei 1943. Deze Stolperstein is een van de vijf Stolpersteine die in de Geleenstraat in Heerlen liggen. Recha Döllefeld-Rotschild was samen met haar man gevlucht vanuit Rotenburg an der Fulda naar Heerlen. In de hoop dat ze hier veilig waren. Echter helaas brak hier ook de oorlog uit en werden ze in april 1943 alsnog gedeporteerd.

Het ontstaan van de Stolpersteine

Op de vijftigste verjaardag van het bevel van Heinrich Himmler tot deportatie van duizend Roma en Sinti, op 16 december 1992, plaatste Demnig voor het stadhuis van zijn woonplaats Keulen een steen met een messing plaatje waarop de eerste regels van dit bevel stond.

Op 4 januari 1995 plaatste hij, in zijn woonplaats, nog zonder toestemming, de eerste Stolperstein. In mei 1996 plaatste hij, ook nog zonder toestemming 51 Stolpersteine in de Oranienstrasse in Berlijn.

Op 23 oktober 2018 is de 70.000ste Stolperstein geplaatst. Deze ligt in Frankfurt.

Waar liggen de Stolpersteine?

Ben je benieuwd waar de Stolpersteine bij jou in de buurt liggen? Neem dan zeker een kijkje op Traces of War waar je ook kunt bekijken waar andere oorlogsmonumenten staan. Want het blijft gewoon belangrijk dat we de oorlogsslachtoffers van welke oorlog dan ook niet vergeten.

Ik kan je natuurlijk ook aanraden om het boek ‘Blijf hun namen noemen‘ geschreven door Simon Stranger te lezen om een idee te krijgen hoe het in de oorlog er aan toe ging en wat we moeten proberen te voorkomen.